काठमाडौं । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले गर्मी र बर्खायाम बढेसँगै तराईमा सर्पदंशबाट बच्न आग्रह गरेको छ । मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा समिरकुमार अधिकारीले तराई क्षेत्रमा अहिलेको मौसममा सर्प देखिने भएकाले विषालु सर्पबाट जोगिन आग्रह गरेको हो ।
सर्पको टोकाइबाट जोगिन के गर्ने ?
राति हिँड्नुपरे टर्च लाइट लिएर हिँड्ने, जुत्ता वा गमबुट लगाउने, खुट्टा राम्ररी छोप्ने बाक्लो पाइन्ट लगाउने, घर वरपरको घाँस झारपात काटेर सफा राख्ने एवं जमिनका दुला टाल्ने गर्नुपर्दछ । यस्तै पराल, दाउरा आदि लिन जाँदा होसियारी अपनाउने, सुत्नुअघि ओछ्यान, खाटमुनि र वरपर राम्ररी हेर्ने, सधैँ झुल टाँगेर सुत्ने गर्न पनि आग्रह गरिएको छ ।
सर्पले टोकी हाले के गर्ने ?
सर्पले डसेको ठाउँलाई चल्न नदिई स्थिर राख्ने, सर्पले टोकेको ठाउँमा काट्ने, चुस्ने बाँध्ने नगर्ने तथा मल्हम, टोकेको ठाउँमा रासायनिक पदार्थ तातो-चिसो प्रयोग नगर्ने र बिरामीको आत्मविश्वास कायम राख्ने गर्नुपर्दछ ।
यस्तै, धामी-झाँक्रीतिर नलाग्ने, विष सोस्ने कुराको पछि नलाग्ने, सम्भव भएसम्म डस्ने सर्पको पहिचान गर्ने तर नमार्ने, जति सक्दो चाँडो अस्पताल वा सर्प उपचार केन्द्रमा बिरामीलाई पुर्याउनुपर्दछ।
सर्पले टोकेको व्यक्तिलाई सिधा सुताउनुपर्छ, सर्पले टोकेको भागलाई मुटुभन्दा तल राख्नुपर्छ, एउटा औंला छिर्ने गरि टोकेको ठाउँभन्दा माथि कपडा वा ब्यान्डेजले बाँध्ने, सर्पले टोकेको व्यक्तिलाई चल्न, हिड्न दिनु हुँदैन, शरीरमा भएको कसिलो कपडा खोलिदिएर खुकुलो कपडा लगाइदिने, सम्भव भएसम्म छिटो अस्पताल लानुपर्छ, सर्पले टोकेको व्यक्तिलाई आत्तिन दिनु हुँदैन, डर शान्त पार्न सान्तोना दिनुपर्छ, सर्पले टोकेको ठाउँको रगत चुसेर फ्याक्नु हुँदैन, जथाभावी रुपमा कुखुरा परेवाको दिशा लगाउनु हुदैन ।