काठमाडौँ । नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्को आयोजनामा तीन दिनसम्म सञ्चालन भएको ११ औं स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या वैज्ञानिकको शिखर सम्मेलनले ६ बुँदे घोषणापत्र सार्वजनिक गरेको छ ।
एक हजार भन्दा बढी राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय विश्वविद्यालय, विभिन्न संस्था तथा सरकारका प्रतिनिधि वैज्ञानिकहरुको सहभागितामा ''स्वास्थ्य, जलवायु र जनसंख्यामा परिवर्तन: दिगो र समातामुलक भविष्यको लागि उत्थानशिल स्वास्थ्य प्रणाली'' भन्ने नाराका साथ स्वास्थ्य र जनसंख्याका क्षेत्रमा अनुसन्धानलाई प्रवर्द्धन गर्नु, प्रमाणमा आधारित निर्णय प्रक्रियालाई सुदृढ गर्नु, बैज्ञानिक अनुसन्धानकर्ता तथा नीति निर्माताहरू बीच समवन्य र सहकार्यलाई थप मजबुत बनाउने उद्देश्यका साथ आयोजना गरिएको यो शिखर सम्मेलन निम्न घोषणाहरु सहित सम्पन्न भयो ।
१. अनुसन्धानको जिम्मेवार आचरण, र प्रमाण-आधारित नीति निर्माण, योजना र प्रभावकारी कार्यान्वयनलाई प्रवर्द्धन गर्न संघीय सन्दर्भमा सहयोगी तरिकाले संस्थागत र विधायी प्रावधानहरूको संशोधन मार्फत स्वास्थ्य अनुसन्धान प्रशासनलाई सुदृढ र सामंजस्यपूर्ण बनाउने।
२. प्रमाण-सूचित निर्णय लिने गुणस्तरीय अनुसन्धानलाई प्रवर्द्धन गर्न स्वास्थ्य, जनसंख्या र वातावरण अनुसन्धानमा लगानी बढाउने ।
३. युवा अनुसन्धानकर्ताहरूको लागि अनुकूल वातावरण सिर्जना गरेर र देशमा अनुभवी अनुसन्धानकर्ताहरूलाई कायम राखेर स्वास्थ्य अनुसन्धानमा मानव पूँजी प्रवर्द्धन गर्ने।
४. अनुसन्धानको गुणस्तर सुदृढ पार्न नयाँ प्रविधिहरू (जस्तै डिजिटल, एआई) को प्रयोग मार्फत अवस्थित र उदीयमान स्वास्थ्य समस्याहरू र भविष्यका महामारीहरूको प्रभावकारी प्रतिक्रियाको लागि उच्च गुणस्तरको अन्तरविषय अनुसन्धानलाई प्रवर्द्धन गर्न अनुसन्धानकर्ताहरू, नीति निर्माताहरू, शिक्षाविद्हरू, वैज्ञानिकहरू, नागरिक समाज, निजी क्षेत्र र समुदाय बीचको सहकार्यलाई सुदृढ बनाउने।
५. एक स्वास्थ्य दृष्टिकोण प्रयोग गरेर स्वास्थ्य, कार्यान्वयन अनुसन्धान र क्लिनिकल अनुसन्धानको व्यापक निर्धारकहरूमा अन्तरविषय अनुसन्धानलाई प्रवर्द्धन गर्ने।
६. नियमित तालिम, फेलोशिप र अनुदान मार्फत अनुसन्धानकर्ताहरूको स्वास्थ्य अनुसन्धान क्षमता बढाउने।
