चिसो मौसममा सख्खरले औषधीको रुपमा काम गर्छ । आयुर्वेदले सख्खरको सेवन शरिरका लागि अमृत समान बताउँछ । यसले पाचन क्रियालाई चुस्त राख्नुका साथै विभिन्न रोगबाट छुटकारा दिलाउँछ । सख्खरलाई पचाउन निकै कम ऊर्जा खर्च हुन्छ । सख्खरलाई पचाउन सय क्यालोरी खर्च हुन्छ भने चिनीलाई पचाउन पाँच सय क्यालोरी खर्च हुन्छ । जसलाई छाती पोल्ने, कब्जियत वा पेटमा ग्यास बन्ने समस्या छ भने उनीहरुका लागि खाली पेट सख्खर खाँदा निकै फाइदा हुन्छ । यतिमात्र होइन, सख्खर खाँदा फ्लू, घाँटीको खसखस र जलनबाट पनि राहत मिल्छ । पेटमात्र होइन सख्खरको सेवनले छालालाई पनि विभिन्न फाइदा हुन्छ । सख्खरले हानिकारक टक्सिनलाई पनि बाहिर निकाल्न मद्दत गर्छ । आउनुहोस्, यसका केही लाभबारे जानकारी लिऔंः
सख्खर खानुका फाईदा यस्ता छन्ः
जो महिला वा युवतीलाई महिनावारीका बेला पेट दुख्छ उनीहरुका लागि सख्खरको सेवन निकै फाइदाजनक हुन्छ । सख्खरले पाचनतन्त्रलाई सही राख्छ । त्यसकारण महिनावारीका बेला सख्खरको सेवन गर्नुहोस् । यसले तपाईंको पेट दुखाई कम गर्छ ।
सख्खर उखुबाट तयार गरिएको शुद्ध, अपरिष्कृत गुलियो हो । उखुको रसमा विभिन्न खनिज र भिटामिन हुन्छ । सख्खरलाई चिनीको निकै शुद्ध रुप मानिन्छ । सख्खर लौहतत्त्व (आइरन) को एक प्रमुख स्रोत हो र रक्तअल्पत्ता (एनिमिया) का रोगीलाई चिनीको साटो सख्खरको प्रयोग गर्न सल्लाह दिइन्छ ।
अधिकांश व्यक्तिहरुलाई चिसो मौसममा सख्खरको सेवन गर्न जानकार व्यक्तिहरुले सुझाव दिने गर्छन् । यसको प्रकृति तातो हुन्छ त्यसकारण यसले शरिरलाई तातो बनाउन मद्दत गर्छ । आयुर्वेद संहिता अनुसार यो छिटो पच्ने, रगत तथा भोक बढाउने किसिमको हुन्छ । यसबाहेक सख्खरबाट बनेका खानेकुर खाँदा विभिन्न रोगबाट राहत मिल्छ ।
यदि तपाईंको जोर्नी दुख्छ भने सख्खर तपाईंका लागि निकै फाइदाजनक हुन्छ । सख्खरमा भएको क्याल्सियम र फस्फरोसले हड्डी बलियो बनाउन सहयोग गर्छ । यसबाहेक नियमित रुपमा सख्खरको एउटा टुक्रा अदुवासँग खाने हो भने चिसो मौसममा जोर्नी दुखाई कम हुन्छ ।
सख्खर तपाईंको छालाको लागि पनि निकै राम्रो हुन्छ । यसले तपाईंको छालालाई स्वस्थ र आकर्षक बनाउन सहयोग गर्छ । यसले रगतबाट खराब विकार (टक्सिन) लाई बाहिर निकाल्न मद्दत गर्छ जसका कारण तपाईंको छाला चम्किलो हुनथाल्छ ।
सख्खरको प्रकृति तातो हुने भएकाले यसको सेवनले रुघा–खोकी, कफमा आराम मिल्छ । तर याद गर्नुपर्ने कुरा के छ भने रुघाखोकीमा काँचो सख्खर खानु हुँदैन । यसलाई तपाईं चियारतातोपानीमा घोलेर वा यसको लड्डु बनाएर खान सक्नुहुन्छ । यसका साथै, गला खस्खसाएर आवाज बसेको छ भने ५० ग्राम सख्खरमा दुईवटा कालो मरिच मिसाएर खाँदा यो समस्यामा निक्कै राहत मिल्छ ।
दमको समस्या भएका व्यक्तिलाई पनि सख्खर खाने सल्लाह दिइन्छ । सख्खरले शरिरको तापक्रमलाई नियन्त्रित गर्नुका साथै यसमा एन्टी एलर्जिक गुण हुने भएकाले दम रोगीलाई निकै राहत प्रदान गर्छ ।