सरकारले आजदेखि (आइतबारदेखि) १२ वर्ष माथिका दीर्घ रोगीहरुलाई कोभिड १९ विरुद्धको फाइजर खोप लगाउँदैछ । १२ वर्ष माथिका आठ प्रकारका दीर्घ रोग भएका व्यक्तिहरुलाई सरकारले फाइजर खोप लगाउन लागेको हो ।
यो खोप अभियान मंसिर चार गतेसम्म चल्नेछ । खोप लगाउनका लागि सरकारले देशभर २४ वटा खोप केन्द्र तोकेको छ । सरकारले कोभ्याक्स सुविधा मार्फत सहयोग स्वरुप प्राप्त भएको फाइजर बायोएनटेक खोप १ लाख ६३० मात्रा प्राप्त गरेको थियो ।
खोप सेसन सञ्चालन तथा व्यवस्थापनका लागि प्रत्येक खोप केन्द्रमा दुई जना खोप दिने स्वास्थ्यकर्मी, निगरानी तथा व्यवस्थापनका लागि एक चिकित्सक र अस्पतालको तथ्यांक हेर्ने व्यक्ति परिचालन गरिएको परिवार कल्याण महाशाखाले जनाएको छ । खोप केन्द्र तोकिएका ठाउँहरुमा बिहान १० देखि ४ बजेसम्म खोप लगाइनेछ ।
उक्त खोप काठमाडौँ उपत्यकाभित्रका ८ र बाहिरका १६ गरी जम्मा २४ वटा अस्पतालका खोप केन्द्रमा लगाइने भएको छ । काठमाडौं उपत्यकामा खोप लगाइने ८ अस्पतालहरुमा वीर अस्पताल,त्रिवि शिक्षण अस्पताल, निजामती सेवा अस्पताल,सहिद गंगालाल हृदय केन्द्र,भक्तपुर क्यान्सर अस्पताल,पाटन अस्पताल, सहिद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्र र वीरेन्द्र सैनिक अस्पताल रहेका छन् ।
त्यस्तै उपत्यका बाहिरका खोप लगाइने अस्पतालहरुमा मेची अस्पताल,बिपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान,जनकपुर अस्पताल, बिपी कोइराला मेमोरियल क्यान्सर अस्पताल,गण्डकी स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताल,भेरी अस्पताल,डडेलधुरा अस्पताल, कोशी अस्पताल,गजेन्द्र नारायण सिंह स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान,नारायणी अस्पताल,धुलिखेल अस्पताल,धवलागिरि अस्पताल,राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान,कर्णाली प्रादेशिक अस्पताल र सेती अस्पताल रहेको खोप शाखाले जनाएको छ ।
। विश्वका १३२ मुलुकका नागरिकले लगाइसकेको फाइजर खोप नेपालमा भने पहिलो पटक लगाउन लागिएको हो । यो खोप दीर्घरोगी बालबालिकालाई लक्षित गरी लगाउन लागिएको हो । कोरोना भाइरसविरुद्ध विश्वमै पहिलो पटक उत्पादन भएको फाइजर खोप नेपालमा बिल्कुलै नयाँ भएकाले यसबारे केही तथ्यहरू जान्नैपर्ने स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालय स्वास्थ्य सेवा विभाग परिवार कल्याण महाशाखाले कोरोनाविरुद्धको फाइजर खोपको प्रयोग तथा सञ्चालनसम्बन्धी मार्गदर्शनसमेत सार्वजनिक गरेको छ । फाइजर खोपले ज्वरो आउने, बान्ता हुने, खोप लगाएको व्यक्ति बेहोशसमेत हुन सक्ने भन्दै स्वास्थ्य मन्त्रालयले यसबारे खोप लगाउने व्यक्ति पहिल्यै सजग हुनुपर्ने जनाएको छ ।
मन्त्रालयले सार्वजनिक गरेको मार्गदर्शनमा खोपको भण्डारण, म्याद गुज्रिने अवधि, ढुवानी गर्दा कायम गर्नुपर्ने तापक्रम, खोपको प्रयोग, खोप लगाउन हुने अवस्था, खोप लगाउन नहुने अवस्था, चिकित्सकको विशेष निगरानीमा खोप दिन सकिने अवस्था, खोप लगाएपछि हुन सक्ने असरका विषयमा प्रस्ट पारेको छ ।
फाइजर खोप नेपालमा पहिलो पटक १२ वर्षदेखि १७ वर्षसम्मका दीर्घरोगीलाई दिइँदै छ । पहिलो पटक खोप लगाएकालाई २१ दिनदेखि २८ दिनभित्र दोस्रो मात्रा लगाइनेछ । पहिलो मात्रा कात्तिक २८ देखि मङरसिर ४ गतेसम्म र मङरसिर २७ गतेदेखि पुस ४ गतेसम्म दोस्रो मात्रा खोप दिइँदै छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसङरख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. कृष्ण पौडेलले फाइजर खोप एक भायलमा छ जनासम्मले लगाउन सकिने जानकारी दिनुभयो । परिवार कल्याण महाशाखा खोप शाखा प्रमुख सागर दाहालले फाइजर खोप लगाइसकेपछि केही असरहरूसमेत देखिने बताउनुभयो । उहाँले खोप लगाएको ठाउँमा दुख्ने, हल्का रातो हुने र सुन्निने जानकारी दिनुभयो । यस्तै, पखाला लाग्ने, बान्ता हुने, सुई लगाएको हात धेरै नै बढी दुख्ने तथा बेहोश हुनेसम्मका लक्षण पनि खोप लगाएका व्यक्तिमा देखापर्न सक्नेछ ।
उहाँले केही मानिसले फाइजर खोप लगाउन नहुने जाकारी दिँदै कोभिड–१९ विरुद्धको अन्य कुनै पनि खोप लगाएको व्यक्तिले फाइजर खोप लगाउन नहुने बताउनुभयो । यस्तै, १२ वर्षभन्दा कम उमेरको व्यक्तिले पनि खोप लगाउन हुँदैन । फाइजर खोपको पहिलो मात्रा लगाएपछि कुनै पनि गम्भीर प्रकारको एलर्जिक प्रतिक्रिया भएको व्यक्तिले समेत खोप लगाउन नमिल्ने बताउनुभयो ।
यस्तै, कुनै पनि प्रकारको गम्भीर बिरामी भएको वा उच्च ज्वरो आएको अवस्थामा फाइजर खोप लगाउनुहुँदैन । फाइजर खोप लगाएपछि हुन सक्ने अनपेक्षित घटनामा थकाइ लाग्ने, खोप लगाएको हातको काखीको गन्थ्री सुनिने र दुख्ने, कुनै पनि खोप लगाउँदा विरलै देखिने तर गम्भीर हुने एनाफाइलेक्सिसको सम्भावना हुन सक्छ ।