परिचय
गोनोरिया एकप्रकारको साझा यौन रोग हो । यो ‘भिजेरिया गोनोरी’ नामक ब्याक्टेरियाका कारण लाग्ने गर्छ । यसलाई चिकित्सकीय भाषामा ‘भिजियस’ अथवा ‘युडियस’ भन्ने गरिन्छ ।
‘भिजियस’ शब्द महिलाको हकमा लागू हुन्छ भने ‘युडियस’ पुरुषको हकमा । महिला तथा पुरुष दुवैलाई यो रोग लाग्दा यौनांगबाट पिप आउने गर्छ ।
महिला तथा पुरुष दुवैले असुरक्षित यौनसम्पर्क गरेको करिब ८ देखि १० दिनमा उनीहरूमा यसका लक्षण देखापर्ने गर्छन् । पिसाबसँगसँगै पिप पनि आउने गर्छ । कसैकसैलाई पिप र फोहोर पानी सँगसँगै आउने पनि गर्छ । कसैकसैलाई पिसाब पोल्नेसमेत हुन्छ ।
यसमा ‘गोनोरिया’ मात्र नभई ‘क्राइमेडिया’ नामक ब्याक्टेरियासमेत आउने भएकाले यौन तथा चर्मरोग विशेषज्ञले दुवैलाई हुने गरी औषधि दिने गर्छन् । बिरामी उपचारका क्रममा आएपछि उसको पिप लिएर जाँचका लागि चिकित्सकले पठाउने गर्छन् ।
उक्त जाँचपश्चात् रोगको कीटाणु नै आउने गरेको पाइन्छ। गोनोरियारोगको ब्याक्टेरिया भएको पाएमा चिकित्सकले त्यहीअनुसार उपचार गर्ने गर्छन्। यो रोगको औषधि साधारण छ। बिरामीले एक–एक मात्रा औषधि खाएमा रोग निको हुन्छ।
लक्षण
रोग लागेमा योनिबाट पिसाबसँगसँगै पिप आउने गर्छ । कसैकसैलाई पिसाब पोल्नेसमेत हुन्छ । दुखाइ–पोलाइ भने खासै हुँदैन । उपचारका क्रममा बिरामीले ८–१० दिनअगाडि असुरक्षित यौनसम्पर्क भएको चिकित्सकलाई बताएमा गोनोरियाको परीक्षण सुरु हुन्छ ।
उपचार
रोग लागेको पहिचान गरेपछि चिकित्सकले औषधि दिन्छन् । चिकित्सकको सल्लाहअनुसार दैनिक तोकिएको मात्रामा ट्याबलेट औषधि सेवन गरेपश्चात् रोग निको हुन्छ । यस्ता रोग लागेका व्यक्तिले अन्य व्यक्तिसँग यौनसम्पर्क राखेमा अरुलाई पनि रोग सर्छ । रोग निको बनाउनका लागि कुनै पनि शल्यक्रियाको आवश्यकता भने पर्दैन ।
चिकित्सकको सल्लाहअनुसार नियमित औषधि खाएका रोग निको हुन्छ । बिरामीले यौन तथा चर्म रोग विशेषज्ञको सल्लाहअनुसार औषधि नखाएमा तथा रोगलाई बेवास्ता गरेमा विभिन्न जटिलता सिर्जना हुन्छन् । यसबाट रगतमा समस्या देखापर्ने, हातखुट्टा सुन्निनेलगायत समस्या देखापर्छन् । तर, यस्तो अवस्था भने निकै कम व्यक्तिमा मात्र देखिने गर्छ, जसलाई चिकित्सकीय भाषामा डिजिआई भनिन्छ ।
रोकथाम
गोनोरिया रोकथामका लागि विशेषगरी फोरसी प्रक्रिया अपनाउन सकिन्छ ।
– सकेसम्म एकजना मात्र यौनपार्टनर बनाउने ।
– यदि एकभन्दा बढीसँग यौनसम्पर्क गर्नुपरेमा कन्डमको प्रयोग गर्ने ।
– यदि यौन पार्टनरलाई रोग लागेको थाहा भएमा समयमै उपचार गराउने ।
– सकेसम्म ब्रह्मचर्य व्रतको पालना गर्ने ।
